Jubileumboek HomeKeukens

We staan er niet altijd bij stil hoeveel uren van ons leven we doorbrengen in de keuken. En waar de keuken vroeger vooral functioneel was en het domein van de huisvrouw, is die vandaag de dag integraal onderdeel   van huis en gezin. De keuken is een belevingswereld geworden met tal van innovatieve oplossingen en high­tech apparaten. HomeKeukens is verantwoordelijk voor nog een grote verandering in de wereld van de keukens: de advisering en verkoop vindt niet plaats in een glinsterende showroom, maar bij de klant thuis.

Thuis met HomeKeukens is uitgebracht ter gelegenheid van het 10-jarig bestaan van dit bijzondere en karaktervolle bedrijf. Het HomeKeukens boek verrast, verblijdt en doet verlangen waar het in de wereld van de keukens om draait: genieten, kwaliteit en comfort.

Uit het boek:

Koken
Een blik in het verleden leert dat we vandaag de dag mogen genieten van een zeer rijke en comfortabele keukencultuur: zowel wat betreft eten als inrichting van de keuken. Het echte kookverhaal begint echter pas als de eerste mensen het vuur ontdekken: daarmee begint het bereiden van vlees, granen en groenten. Koken gebeurt dan met vuur in kuilen in de grond. In de klassieke oudheid krijgt het koken voor ons al vormen die we herkennen, zoals gerechten, bestek, borden en metalen pannen en potten. Tot aan de negentiende eeuw is kookcultuur voorbehouden aan de rijkere bovenlaag. Brede lagen van de bevolking moeten het doen met eenvoudige maaltijden uit regionale producten. Aan het einde van de 18e en het begin van de 19e eeuw geeft de kok Marie-Antoine Carême (1784-1833) een grote impuls aan de Franse keuken. Hij introduceert de haute cuisine en ook de koksmuts. Georges Auguste Escoffier (1846-1935) wordt beschouwd als de vader van de moderne kookkunst: ingrediënten en gerechten worden smaakvol en groots op elkaar afgestemd. Paul Bocuse (1926-2018) zet een volgende stap met de nouvelle cuisine: verse en licht bereide ingrediënten worden op een oogstrelende manier gepresenteerd. Tegenwoordig valt vooral de internationale invloed op in tal van keukens.

De Nederlandse kookkunst
Wat betreft koken, heeft Nederland een inhaalslag gemaakt. Veel gerechten die men bestempelt als typisch Nederlands – van bitterballen tot macaroni met ham en kaas – zijn echter gebaseerd op recepten uit andere landen. De vaderlandse keuken valt lange tijd vooral op door eenvoudigere gerechten: pannenkoeken, pap en stamppot. Ook worden veel Nederlanders grootgebracht met het vaste eetpatroon: aardappels, groenten en vlees. Grappig is dat stamppot, die we als een oorspronkelijk Nederlands gerecht zien, uit het buitenland komt. Hollandse zuinigheid en terughoudendheid bij het gebruik van exotische ingrediënten typeren lange tijd de Nederlandse eetcultuur. Tegenwoordig is echter kookkunst niet meer uit het dagelijkse leven weg te denken. Opvallend is de rijkdom aan verschillende keukens: van Chinees tot Mexicaans, van Japans tot Argentijns… de culinaire trends zijn zeer rijk en populair. Ook thuis is koken meer een beleving geworden. Kookboeken, kookprogramma’s en koks als sterren worden massaal omarmd. Wel is het zo dat veel populaire kookboeken vooral dienstdoen als luxe tafelboeken: waarin je heerlijk kunt lezen, bladeren en weg kunt dromen.

Keuken
Denk je na over het kopen van een keuken, dan kan je die tegenwoordig volledig naar eigen wens inrichten. Bijna alles is mogelijk, in keuze van materialen, design en allerlei hightech apparatuur. Onze keukens zijn hygiënisch, efficiënt en flexibel. We zouden bijna vergeten dat dit lange tijd een ander verhaal is geweest. Eeuwenlang is de keuken ook de enige woonruimte. De open vuurplaats in ‘de keuken’ verwarmt en verlicht ook de rest van het huis, dat slechts uit één ruimte bestaat. Bij het gewone volk doet een gat in het dak dienst als afzuigmogelijkheid voor de rook. Middeleeuwse keukens zijn donker, roetig en rokerig. De opkomst van de schoorsteen verschaft de rijkere bovenlaag vanaf de zestiende eeuw de mogelijkheid tot het invoeren van een afzonderlijke ‘kookruimte’: het fornuis verhuist vanuit het midden van de ruimte naar de muur. Het fornuis wordt het middelpunt van de keuken. Wat ook een rol speelt bij de elite is dat een afzonderlijke keuken de mogelijkheid biedt dat het personeel gescheiden kan blijven van het gezin. De keuken is het rijk van de dienstboden en de inrichting kenmerkt zich door functionaliteit en nuttigheid; de uitstraling van alles staat nog ver af van de moderne inbouwkeukens zoals we die nu kennen. De industrialisatie in de negentiende eeuw zorgt voor grote veranderingen in de keuken: stromend water, gasfornuizen en elektrische fornuizen. Ook steeds meer keukenapparatuur volgt: de oer-vaatwasser stamt uit 1850, de koelkast uit 1859, de elektrische mixer uit 1885, de elektrische oven uit 1892 en de waterkoker uit 1922.

De keuken wordt cool
In het begin van de 20e eeuw gaat de Nederlandse overheid wettelijk meer eisen stellen aan het wonen. Zo wordt bepaald dat er in iedere nieuwbouwwoning vanuit hygiënische en sociale overwegingen een aparte keuken moet komen. Ook de opkomende vrouwenbeweging speelt hierbij een rol: hoe kan de keukenruimte praktischer worden ingedeeld zodat het huishouden minder belastend wordt. De vormgeving van de keuken komt plotseling volop in de belangstelling te staan. De golf van vernieuwing is het meest opvallend in tal van ontwerpen in de jaren twintig van de vorige eeuw van Europese avantgardistische architecten. In Nederland krijgt ontwerper Piet Zwart in 1937 de opdracht van Bruynzeel voor het bedenken van een ‘ideale keuken’ – in productie én gebruik in huizen. De oplossing van Zwart is het gebruik van losse modules in vaste maten en de toepassingen van praktische elementen die het leven in de keuken plezieriger maken: rekjes, planken en uitschuifbare lades. Standaardisatie en losse keukensegmenten zorgen voor betaalbaarheid en gemak. In de wederopbouwperiode na de tweede wereldoorlog worden de sociale woningen en masse ingericht met standaard keukens. Met de toenemende welvaart ontstaat vanaf de jaren zestig van de vorige eeuw de veel luxere moderne keuken. De keuken ontwikkelt zich meer en meer in de richting van ontspanning én beleving. En een prachtige en goed uitgeruste keuken zegt ook iets over de persoonlijkheid van de gebruikers. Architecten en leveranciers spelen natuurlijk volop in op de verschillende behoeften van de consument. Keukens zijn nu eyecatchers van het huis geworden.

Leven
Hedendaagse consumenten willen dat een keuken uitstraalt: dit is niet een plek van verplichting maar een belevingsruimte met een sterke sociale functie. Markant is dat de moderne keuken – net zoals in oude tijden maar dan anders – weer een centrale rol inneemt in het huis. Keukens – zeker zichtbaar in de open keuken – worden in stijl en functie geïntegreerd in de uitstraling van de gehele woning. Dat is ook het bijzondere aan de keuken: hij gaat altijd mee met zijn tijd. Bijzondere materialen, hoog afwerkingsniveau en slimme toepassingen kenmerken de moderne keukens. Een koelkast die je waarschuwt wanneer producten op zijn, een online ‘personal assistant’ die recepten voorleest, een zelfdenkende oven… de digitale wereld geeft ook steeds meer vorm aan de keukenwereld. De wereld van keukens is in de laatste vijftig jaar – zeker in vergelijking met vroegere eeuwen – zichtbaar veranderd. In de jaren zeventig van de vorige eeuw zijn kleuren dominant, van felle oranje tinten tot aan flowerpower designs. De achterwand van de keuken krijgt vaak kleurige, kleine tegeltjes als afwerking. Eyecatcher in die tijd is ook de ouderwetse wandkoffiemolen voor het malen van koffiebonen. Open keukens passen ook steeds meer in de tijd. In de jaren tachtig treedt de landelijke en nostalgische keuken meer op de voorgrond. De keuken moet vooral een ontmoetingsplek in huis zijn met een warme, gezellige en knusse sfeer. Het gebruik van houten keukenkastjes en rustieke elementen geven gevoel aan deze trend. In de jaren negentig wordt ‘less is more’ een kenmerkende ontwikkeling: vooral zichtbaar in de witte inbouwkasten, het lichte hout en een ietwat industriële functionaliteit. Passend in deze stijl is de opkomst van het keukeneiland: dat creëert extra berg- en werkruimte en beleving voor gezin en gasten. De keuken krijgt zo steeds meer het accent van een tweede leefruimte. De minimalistische stijl wordt vanaf 2000 verder verrijkt met uitgesproken design. Keukens worden strak ingericht, met als effect dat er rust en een ruimtelijke sfeer wordt gecreëerd. De moderne look wordt verder geaccentueerd door het gebruik van luxe keukenapparatuur, persoonlijke kleuren, onderscheidende materialen en zwevende keukenkastjes. Anno 2022 kan de moderne keuken volledig naar elke wens van de consument worden gemaakt: van een prijsbrekende standaardkeuken tot aan een volledig ambachtelijk vervaardigde keuken. Hedendaagse keukens blinken uit in een ruimtelijk gevoel door het efficiënt indelen van de beschikbare ruimte, met een kookeiland of bar voor gezellig zitten en natuurlijke tinten en materialen. Ook slimme lichtarchitectuur draagt bij aan de beleving. Innovatieve en milieubewuste materialen, metallook accenten, natuurlijke kleuren, multifunctionele kasten en slimme apparatuur maken keukens tot een beleving. Consumenten kiezen in grote lijnen voor de sferen: Design, Industrieel, Landelijk of Modern. Hiervoor wordt tot dusver inspiratie op gedaan in doorgaans grote en luxueuze showrooms van de landelijk bekende keukenketens. Gedreven verkopers, hoge kortingen en prestatiedrang bepalen daar doorgaans het toneel.

De keuken komt thuis
De oprichting van HomeKeukens in 2012 markeert een bijzonder moment in de geschiedenis van de keuken. Het idee wordt ‘geboren’ om de traditionele showroom vaarwel te zeggen. ‘Thuis met HomeKeukens’ is een nieuwe werkwijze in de keukenbranche. HomeKeukens biedt keukens met een unieke uitstraling en garantie, dankzij het persoonlijke thuisgesprek, de sterke prijs-kwaliteitsverhouding en het sublieme afwerkings- en serviceniveau. Deze keukens zijn tijdloos in hun kwaliteit en getuigen in elk detail van persoonlijke aandacht en trots vakmanschap.